Ik zocht een uitweg uit het lijden

“Voordat ik ziek werd, genoot ik volop van het studentenleven: leuke studie, vrienden, werken, feestjes, reizen. Ik was echt gelukkig.” Toen ik net ziek werd, maakte ik me niet echt zorgen. De eerste twee jaar zat ik vol vechtlust en in de oplossingsmodus – wat kan ik doen om beter te worden? Maar na een half jaar was ik nog niet beter, en een jaar later nog steeds niet."

"Toen begon het besef te landen: ik word misschien wel nooit meer beter. En dat vond ik heel moeilijk. Ik had zoveel pijn en zo weinig energie. Ik moest letterlijk en figuurlijk strijden om overeind te blijven. Vaak lag ik op een donkere kamer of zat ik in een rolstoel. En ondanks lieve vrienden en familie, voelde ik me toch vaak alleen.”

“Suïcidaal werd ik niet zomaar. Het bouwde zich langzaam op. Eerst kwamen de gedachten als ik in bed lag: wat als ik morgen niet meer wakker word? Stiekem hoopte ik dat dat zo zou zijn. Dan zou het lijden stoppen. De dood lonkte. Als een soort verleider fluisterend in mijn oor. Dan zat ik soms in de auto en dacht: als ik nu tegen deze boom aanrijd, dan stopt het. Ik voelde me steeds meer verdoofd en leeg. Maar ook schuldig, want ik wilde mijn omgeving geen verdriet doen.”

“Praten over deze donkere gedachten heb ik heel lang niet gedaan. Uit angst en schaamte. Bang voor veroordeling, maar ook dat het mijn naasten verdriet zou doen. Zo werd ik steeds eenzamer, terwijl ik hele lieve mensen om mij heen had. Maar ik oordeelde ook hard over mezelf, want ik vond dat ik deze donkere gedachten niet mocht hebben."

"Zo erg was het nou toch ook weer niet? Er zijn zoveel mensen die het veel slechter hebben of ergere dingen hebben meegemaakt. Ik had tenminste mensen om me heen die om mij gaven en voor mij zorgden. Dus doe niet zo zwak, zei ik tegen mezelf. Hierdoor was ik niet alleen fysiek vaak alleen, maar voelde ik mij ook alleen als ik wel met andere mensen was. Ze wisten niet wat er zich in mijn hoofd afspeelde, en ik durfde het niet te delen.”

“Mensen met chronische ziektes krijgen ook vaak te maken met onbegrip, zeker als je aan de buitenkant niet altijd iets ziet. Dat geldt zowel voor de omgeving als voor het zorgsysteem. Artsen weten nog zo weinig over mijn ziekte. Ik hoopte maar dat ze me zouden geloven. Het is zo moeilijk als je voelt dat er aan je wordt getwijfeld. Dat een arts tegen je zegt: ik denk dat het tussen je oren zit... "

"De torenhoge ziektekosten van de pogingen iets te vinden, wat mij zou kunnen helpen of symptomen zou verlichten, moest ik ook uit eigen zak betalen, want in Nederland wordt maar heel weinig vergoed rondom infectieziekten. Dit zorgde voor zoveel stress, omdat ik niet kon werken en alleen al alle zorgafspraken en de administratie van alle rekeningen me te veel energie kostte. Voor mij was eenzaamheid, financiële stress en fysieke pijn door mijn ziekte een cocktail voor diepe donkere gedachten aan de dood. De uitzichtloosheid en het niet begrepen of geholpen worden vond ik zo overweldigend. Ik zocht een uitweg uit het lijden.”

“Door mijn ziekte moest ik op een gegeven moment starten in een revalidatiecentrum, en daar gleed ik af tot mijn diepste, donkerste dal. Ik probeerde zorg te krijgen, maar werd niet geloofd door sommige artsen en moest meer doen dan ik fysiek aankon. Ik heb daar echt medische trauma’s opgelopen. Niet erkend worden hakte er zo in. Ik ging zelfs aan mezelf twijfelen: ben ik dan gek? Ik bevroor helemaal en dacht toen: de dood is dus nog de enige uitweg. Waar ik eerst verlangde naar de dood, zette ik nu de stap naar zelfmoord. Ik had zo lang weerstand geboden, maar ik kon het lijden niet langer aan.”

“De zelfmoordpoging mislukte. Nu kan ik zeggen: gelukkig. Maar toen ben ik vooral erg geschrokken. Ik was teleurgesteld in mezelf. Hoe had ik het zover laten komen? Ik dacht dat ik sterker zou zijn. Ik voelde me zwak. En bang omdat ik blijkbaar toch die stap had durven zetten. Wat als ik dat weer doe? De weken en maanden erna voelden als diepe duisternis. Ik verlangde constant naar de dood en wilde tegelijk leven. Een paradox.”

“Met hele kleine stapjes kwam er weer meer kleur in mijn leven. Door voorzichtig meer te delen met mensen over hoe ik me voel en door niet te kijken naar wat ik allemaal niet kon, maar vooral naar welke kleine dingen ik wél kon doen, ondanks mijn ziekte. Voor mij was dat afleiding zoeken om uit het moment gehaald te worden. Dus even een spelletje doen of met vrienden bellen."

"Ik heb ook moeten leren om aan te geven wat ik nodig had en dat dan ook te vragen. Ook tijdelijke medicatie heeft geholpen om de donkerste rand weg te halen en stabieler te worden. Herstel heeft heel veel tijd nodig. Heel veel kleine stapjes. Voor mij is compassie het sleutelwoord: compassie met mezelf en niet oordelen.”

“Ik blijf nog altijd kwetsbaar voor gedachten aan zelfmoord. Een blessure die nooit helemaal overgaat. Het is alsof mijn hersenen een bekend paadje hebben gevonden dat ze bewandelen als het weer moeilijk wordt. Wat mij helpt, is accepteren dat dit nu eenmaal zo werkt bij mij. Deze gedachten kunnen weer bovenkomen, maar ik wil daar niet meer bang voor zijn of schrikken. Niet meer proberen te voorkomen dat het gebeurt, maar voorbereid zijn als ik weer donkere gedachten krijg. En vertrouwen hebben dat ik dat aankan en weet wat ik moet doen om mezelf te helpen. Wat ook inhoudt: anderen om hulp vragen en er meteen over praten."

"Ondanks dat ik nog steeds chronisch ziek ben, gaat het mentaal veel beter. Ik ben blij dat de poging niet gelukt is. Ik geniet van kleine dingen, van de lieve mensen om me heen. Door in gesprek te gaan, kwam er ook wat meer licht in mijn duisternis. Het leven is toch de moeite waard om te leven.”

"Start het gesprek met mensen en zoek hulp. Het zijn misschien heel veel kleine stapjes die je moet zetten, maar het wordt uiteindelijk echter steeds een beetje lichter in je duisternis."